Σάββατο, Σεπτεμβρίου 02, 2006

Ο μάστορας και το φως!

Από ζωγραφική δεν ξέρω πολλά και ούτε θέλω να μπω και στα χωράφια της φίλης μου της Tamara (ποιός την ακούει μετά!) Αλλά δεν μπορώ να μην αναφερθώ στη μαστοριά του συμπατριώτη μου του El Greco .

Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε το 1541 στο Φόδελε ένα μικρό χωριουδάκι κοντά στο Ηράκλειο αλλά έμελλε να δοξάσει το όνομα της Κρήτης,καθώς από τον 20ο αιώνα και μετά που εκτιμήθηκε το έργο του, θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους όλων των εποχών.

Ξεκίνηση την καρριέρα του ως αγιογράφος επηρεασμένος από την περίφημη κρητική σχολή, αλλά και απο τον αναγγενησιακό αέρα που φύσαγε στην Βενετοκρατούμενη Κρήτη. Μα η πατρίδα του είναι μικρή και έτσι φεύγει για την Ιταλία όπου μαθητεύει κοντά στον Τισιανό και μελετάει τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου και του Τιντορέτο. Μα οι περιπλανήσεις δεν έχουν τέλος για τον El Greco, που έτσι είναι ποια γνωστός. Καταλήγει στην Ισπανία, στο Τολέδο. Εκεί δημιουργεί το έργο που δεν εκτιμάτε όσο έπρεπε στην εποχή του, αλλά θα τον κάνει αργότερα πασίγνωστο. Πέθανε το 1641 και το έργο του έμεινε στην αφάνεια για τετρακόσια χρόνια. Δεν θέλω να αναφερθώ στο τι προσέφερε το έργο του Μαστροδομήνικου στη σύγχρονη τέχνη, θα αναφερθώ μόνο στη
σχέση του με το φως όπως την έχω εισπράξει βλέποντας τους πίνακες του. Αυτό το φώς που είναι σαν να σκίζει τον καμβά και που τόσο ξεχωριστά κάνει τα έργα του. Αυτό το φως που εισχωρεί παντού ακόμα και στα πιο βαθιά σκοτάδια και σμπαραλιάζει τα χρώματα.
Ε σε αυτό το φως ο El Greco είναι μάστορας!

Παρασκευή, Σεπτεμβρίου 01, 2006

Μαστοριά στην προστασία των μνημείων!

Ο βράχος της Ακρόπολης είναι ένα παγκόσμιο σύμβολο αλλά και προστατευόμενο μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς. Για να φτάσει όμως στην εποχή μας και να το χαιρόμαστε, πέρασε από 40 κύματα. Στην αρχαιότητα καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Πέρσες λίγο πρίν την ναυμαχία της Σαλαμίνας. Ξαναχτίστηκαν τα μνημεία και έδωσαν στο βράχο την σημερινή λάμψη του αμέσως μετά
στα χρόνια που ακολούθησαν, που ονομάστηκαν και χρυσός αιώνας του Περικλή. Τα μνημεία παρέμειναν
άθικτα μέχρι την Ρωμαική εποχή. Οι Ρωμαίοι τα σεβάστηκαν. Με τους χριστιανούς αρχίζουν τα βάσανα της Ακρόπολης. Αρχίζουν να εξαφανίζονται όλα τα πολύτιμα στολίδια των κτιρίων, όπως εξαφανίζεται και το υπέροχο χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς. Ο Παρθενώνας γίνεται χριστιανικός ναός, με αλλαγές και παρεμβάσεις στη δόμή του.

Με την Οθωμανική κατάκτηση ο Παρθενώνας γίνεται τζαμί το 1456 και χτίζεται και ένας μιναρές σε μια γωνία του. Τα μάρμαρα της ακρόπολης γίνονται ασβέστης για τις οικοδομικές ανάγκες της εποχής. Το 1655 τα προπύλαια χτυπιούνται από κεραυνό και γκρεμίζεται ο ναός της Απτέρου Νίκης για να γίνει πυροβολείο.Το 1687 οι Βενετσιάνοι με τον Μοροζίνη, πολιορκούν την Αθήνα και βομβαρδίζουν την Ακρόπολη, ο Παρθενώνας που χρησιμεύει ως πυριτιδαποθήκη των Τούρκων, τινάζεται στον αέρα από ένα βλήμα και παθαίνει τεράστια ζημιά. Οι καταστροφές και οι λεηλασίες συνεχίζονται από όλους τους κατά καιρούς προσωρινούς κατακτητές. Το 1800 ένας απατεώνας άγγλος λόρδος,ο Έλγιν, κατορθώνει με διάφορα μπαξίσια που δίνει στους ηλίθιους τούρκους διοικητές και κλέβει πολλά γλυπτά από το διάκοσμο του Παρθενώνα και μια από τις Καρυάτιδες, που βρίσκονται σήμερα στο βρετανικό μουσείο για να καμαρώνουνε οι εγγλέζοι για τους κλεφτοκοτάδες λόρδους τους.

Οι καταστροφές ολοκληρώνονται κατά τη διάρκεια της επανάστασης στις διαδοχικές πολιορκίες της Αθήνας από Τούρκους και Έλληνες. Όμως όλος ο βράχος κινδύνεψε από τις υπονομεύσεις που έκαναν οι μηχανικοί του Κιουταχή με σκοπό να τινάξουν όλο το βράχο και τους πολιορκημένους μαζί. Από τους βομβαρδισμούς των τούρκων καταρρέει το Ερεχθείο. Όμως η Ακρόπολη ήταν τυχερή και γλύτωσε την ολοκληρωτική καταστροφή χάρη στον λαγουμιτζή Κώστα Χορμοβίτη.

Τον μαστοκωστή τον πρωτοσυναντάμε στο Μεσολόγγι να αχρηστεύει τους ευρωπαίους υπονομευτές και το σύγχρονο μηχανικό που διέθεταν με σπουδαγμένους μηχανικούς, οι δύο πασάδες πολιορκητές, ο Ιμπραήμ και ο Κιουταχής. Το όνομα του σιγά σιγά αποκτάει μεγάλη φήμη και οι πολιορκούμενοι τον συμβουλεύονται σε κάθε καινούργιο στρατήγημα των Τούρκων. Καταφέρνει να τινάξει στον αέρα το "βουνό" ένα πανούργο στρατήγημα των τούρκων που με αυτό θέλανε να καβαλήσουνε το τείχος και να βρεθούμε μες την πολιτεία.
Στην ηρωική έξοδο καταφέρνει να σωθεί και οι τούρκοι τον ξαναβρίσκουν μπροστά τους στην πολιορκία της Ακρόπολης.Τους χάλαγε τις στοές και όλες τι υπονομεύσεις, τους έκλεβε το μπαρούτι, άνοιγε πηγάδια και οι εκρήξεις τους δεν μπορούσαν να πειράξουν τον βράχο. Τους τίναζε μες τα ίδια τους τα λαγούμια.Χρυσό τον κάνει ο Κιουταχής να πάει με το μέρος του. Το βάρος του σε χρυσάφι πληρώνει να αποκτήσει έναν τέτοιο μάστορα. Μα εκείνος συνεχίζει το ιερό έργο του της σωτηρίας του σημαντικότερου μνημείου της ανθρωπότητας. Και βέβαια όλοι του το αναγνώρισαν, σπάνια αναφέρεται το όνομα του στα βιβλία της ιστορίας.

Και δεν θάπρεπε εκεί στα προπύλαια να είναι στημένο το αγαλμά του αγκαλιά με το
φτυάρι του σαν ελάχιστη ευγνωμοσύνη;

ΑΙΩΝΙΑ ΣΟΥ Η ΜΝΗΜΗ ΚΩΣΤΑ ΧΟΡΜΟΒΙΤΗ!