Τρίτη, Αυγούστου 29, 2006

Περί Κρητικής μαστοριάς!


"Tου Κύκλου τα γυρίσματα, που ανεβοκατεβαίνουν,
και του Τροχού, που ώρες ψηλά κι ώρες στα βάθη πηαίνουν
και του Καιρού τα πράματα, που αναπαημό δεν έχουν,
μα στο Kαλό κι εις το Kακό περιπατούν και τρέχουν
και των Αρμάτω' οι ταραχές, όχθρητες και τα βάρη,
του Έρωτος οι μπόρεσες και τση Φιλιάς η χάρη"

Όχι να παινέψουμε το σπίτι μας, αλλά Κρήτη είναι ευλογημένο μέρος. Ένας τόπος μαγικός απλωμένος καταμεσής στη ανατολική Μεσόγειο, πλήρους αυτάρκειας. Στην κρήτη θα βρείτε το καλύτερο λάδι, τα καλύτερα αμύγδαλα, τα καλύτερα ψάρια, τις καλύτερες παραλίες, τα καλύτερα πορτοκάλια, τα πιο νόστιμα κατσίκια, το καλύτερο κρασί,τα καλύτερα τυριά,τα καλύτερα παξιμάδια, το καλύτερο δίκταμο και τις ομορφότερες γυναίκες. Αυτό όμως που έκανε την Κρήτη ξεχωριστή, ήταν οι Άντρες της κι οι ποιητές της. Τα post περι κρητικής μαστοριάς θα έχουν μεγάλη συνέχεια. Σήμερα θα σας μιλήσω λίγο για τον παππού όλων των ριμαδόρων και των Κρητικών μαστόρων, τον Βιτσέντζο Κορνάρο και την πηγή κάθε Κρητικής έμπνευσης εδώ και 300 χρόνια, τον Ερωτόκριτο!

Ο Ερωτόκριτος εκδόθηκε γύρω στα 1700 σε άψογη κρητική ντοπιολαλιά και εξαιρετική ρίμα, με λατινικά στοιχεία. Σε greekglish όπως θα λέγαμε σήμερα! Ένα έργο που καθορίσε την νεοελληνική λογοτεχνία. Ο Παππούς με άφταστη μαστοριά απλώνει το μύθο του σε 10000 στίχους, περιγράφοντας ένα κοινωνικά απαγορευμένο έρωτα, ανάμεσα στο γιό ενός αυλικού τον Ερωτόκριτο και την μονάκριβη κόρη του βασιλιά την Αρετούσα. Επηρεασμένος από τα μεσαιωνικά μυθιστορήματα, τα ξεπερνάει σε σοφία και νοήματα, καθώς φέρνει το έργο στην εποχή του. Ο ερωτόκριτος είναι ένας ύμνος στις παναθρώπινες αλήθειες του Έρωτα, της Φιλίας, της Λεβεντιάς και της Μαστοριάς.

Να πως μας περιγράφει ο Παππούς τον Ερωτόκριτο

Ήτονε δεκοκτώ χρονών, μα'χε γερόντου γνώση,
οι λόγοι του ήσανε θροφή, κι η ερμηνειά του βρώση.
Kαι τ' όνομά του το γλυκύ Pωτόκριτον ελέγα',
ήτονε τσ' αρετής πηγή και τσ' αρχοντιάς η φλέγα
κι όλες τσι χάρες π' Oυρανοί και τ' 'Αστρι εγεννήσαν,
μ' όλες τον εμοιράνασι, μ' όλες τον εστολίσαν.

και να πως την Αρετούσα

Ήρχισε και μεγάλωνε το δροσερό κλωνάρι,
και πλήθαινε στην ομορφιά, στη γνώση, και στη χάρη.
Eγίνηκεν τόσο γλυκειά, που πάντοθ' εγρικήθη
πως για να το'χου' θάμασμα στον Kόσμον εγεννήθη.
Kαι τ' όνομά τση το γλυκύ το λέγαν Aρετούσα,
οι ομορφιές τση ήσαν πολλές, τα κάλλη τση ήσαν πλούσα.
Xαριτωμένο θηλυκό τως το'καμεν η Φύση,
και σαν αυτή δεν ήτονε σ' Aνατολή και Δύση.
Όλες τσι χάρες κι αρετές ήτονε στολισμένη,
ευγενική και τακτική, πολλά χαριτωμένη.

Το έργο αναπτύσσεται σε πέντε ενότητες, χωρίς ούτε στιγμή να κάνει κοιλιά, χωρίς ούτε στιγμή να σκεφτείς αυτό το κομμάτι είναι περισευούμενο ή αυτός ο στίχος δεν χρειαζόταν. Κάντε μια αναζήτηση στο ίντερνετ, όπου υπάρχει σε πολλά website ολόκληρο ή καλύτερα αγοράστε το και διαβάστε το μαζί με τον/την αγαπημένη σας.

Για να μη μπω στον πειρασμό να το κάνω post ολόκληρο, παραθέτω μόνο την περιγραφή της πρώτης νύχτας που πέρασε μαζί το ερωτευμένο ζευγάρι.

Σήμερον ας λογιάσουσιν, όσοι κι αν έχου' γνώση,
εκείνα που εγενήκασιν, ώστε να ξημερώσει.
Eγώ δε θέλω, και δειλιώ, να σας-ε πω με γράμμα,
τη νύκτα πώς εδιάξασιν, ίντά'παν, κ' ίντα 'κάμα'.
Mπορείτε από τα παρομπρός, που'χετε γρικημένα,
εσείς να τα λογιάσετε, και μη ρωτάτε εμένα.
Tά'πασι, τά μιλήσασι, κ' εις ό,τι κι αν εγίνη,
κιανείς δεν ξεύρει να το πει, μόνον οι δυό τως κείνοι.

Α ρε παππού είσαι απίστευτος!

8 Comments:

Blogger Tamara de Lempicka said...

δεν εχω τιποτα να πω...(σπανιο φαινομενο...)

μονο...

μπραβο μαστορα...συνεχισε ετσι...

12:42 μ.μ.  
Blogger Tamara de Lempicka said...

ενα περιεργο πραγμα βρε παιδι μου...

η Κρητη και τα προιόντα της (σε εισαγωγικα η οχι)σε φανατιζουν υπερ τους χωρις να το καταλαβαινεις, ακομη κι αν εισαι, για παραδειγμα......Πελοποννήσιος...
χαχα!

Αρκει να εχεις παει εστω μια φορα...

κανονικα στην παραγραφο που λεει για τα καλυτερα θα επρεπε να εχω ξεκινήσει ανταρτοπολεμο, αλλα... εχουμε και καποιες αδυναμιες...

12:56 μ.μ.  
Blogger fotoartgr said...

Ελπίζω tamara μου να μην εννοείς τη φράση για τις ομορφότερες γυναίκες! Άλλωστε εσύ τι ανάγκη έχεις που έισαι ένα κουκλάκι!!!

1:44 μ.μ.  
Blogger fotoartgr said...

...και τέλος πάντων για τις κρητικοπούλες το συζητάμε. Για τα παξιμάδια δεν δέχομαι κουβέντα!

2:14 μ.μ.  
Blogger Tamara de Lempicka said...

ΟΡΙΣΤΕ...ΝΑ Η ΑΠΟΔΕΙΞΗ...
ΣΕ ΠΛΑΚΩΝΟΥΝ ΣΤΑ ΚΟΠΛΙΜΕΝΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΜΑΝΤΙΝΑΔΕΣ ΚΙ ΑΝΤΕ ΝΑ ΤΟΥΣ ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ ΚΑΚΙΑ...

2:28 μ.μ.  
Blogger fotoartgr said...

Tamara μου η ομορφιά δεν βρίσκεται στα κάλλη,
βρίσκεται μέσα στη ψυχή κι άσε να λεν οι άλλοι..

Αν και εμένα προσωπικά ένα ωραίο... ως περιτύλιγμα μιας όμορφης ψυχής, δεν με χαλάει καθόλου!

2:37 μ.μ.  
Blogger Adomiel said...

Μετα την κακία για τις κρητικοπούλες είμαι στο τσακ να σε καταραστώ να πέφτεις πάντα πάνω σε ...παξιμάδια! αχαχαχαχαχαχαχαχα!

2:22 π.μ.  
Blogger fotoartgr said...

Κατάρες κι αν μου έριχνες δεν πιάνουνε σε μένα.
Ποιός ξέρει τα μελλούμενα και ποιός τα περασμένα.
Και μάθε το πως μάστορας είμαι στα παξιμάδια.
Μόνο που αν'είν πολύ σκληρά πονάνε τα ρημάδια.

2:45 π.μ.  

Δημοσίευση σχολίου

<< Home